Bouwgeschiedenis

Lodewijk XIII

Lodewijk XIII kocht het jachtpaviljoen, en liet er een strakke tuin rond leggen. De vorst volgde zo de laatste mode op tuingebied. Het park zelf was nog vrij ruw en vele stukken land waren nog landbouwgrond.

Lodewijk XIV

Lodewijk XIV had de passie voor de jacht van zijn vader geërfd. Versailles was een waar jachtparadijs naast Kasteel Fontainebleau en Kasteel van Chambord. De koning genoot van de natuur in Versailles. Hij besteedde bijna meer aandacht aan de tuinen dan aan het Kasteel. De koning was zeer trots op zijn eigen tuin en wilde deze steeds vergroten, zodat zelfs de horizon hem toebehoorde. Zo liet hij het nabije dorpje Trianon slopen, zodat hij daar kleinere, meer informele, optrekjes kon bouwen. Elders in het park werd juist een dorpje gebouwd voor de Venetiaanse gondeliers die de gondels op het kanaal bemanden. De koning liet grote perken met gras inzaaien, tapis vert ( Frans: "groene tapijten") genoemd, zodat de hovelingen erop konden wandelen tijdens feesten.

Lodewijk XIV organiseerde schitterende spektakels met vuurwerk, muziek en toneel in het park; daarvoor had hij Jean Baptiste de Poquelin, bijgenaamd Molière, Lully en Racine in dienst genomen. Ook werden er zeeslagen nagebootst op het Grote Kanaal, met kleine kanonnen en vuurwerk. Het Hof kon zich zo vergapen aan een ongeëvenaarde pracht. Lodewijk XIV liep vaak zelf in de tuin rond om zijn schitterende bassins en bosquets te bewonderen.

Lodewijk XIV was ook een fervent jager en nodigde altijd een paar bevoorrechte edelen mee uit. Toen de oud geworden koning last had van jicht liet hij zich rondrijden, terwijl hij met de hovelingen van de tuinen genoot. Ook bleef hij vanuit zijn koets jagen. Een jaar voor zijn dood schoot de vorst nog 32 fazanten met 34 schoten.

Lodewijk XV

Lodewijk XV heeft de tuinen van zijn grootvader goed onderhouden en de tuinarchitectuur, ook toen de mode veranderde, gerespecteerd. De koning die geïnteresseerd was in botanie heeft zich in de kassen van het Trianon bezig gehouden met het winterhard maken van gewassen zoals aardappels. Lodewijk XV was daarnaast een verwoed jager. Lodewijk XV laat ons de tuinen in de Engelse landschapsstijl rond het Klein Trianon na.

Lodewijk XVI

Ook Lodewijk XVI heeft geen grote ingrepen in de tuinen gedaan. De meer dan een eeuw oude tuinen zijn wel op grote schaal gerooid en er zijn duizenden nieuwe bomen geplant. Rond het Klein Trianon en het "Le Hameau de la Reine" (Frans: "dorpje van de Koningin") lieten Lodewijk en Marie Antoinette op de plek van de botanische tuin een zeer sentimenteel vormgegeven tuin naar de smaak van hùn tijd aanleggen. Prieeltjes, liefdesbankjes, verscholen grotten en een ronde liefdestempel getuigen van de decadente sfeer van het Frankrijk van vlak vóór de Revolutie.

De grote storm

In december 1999 raasde een zware storm over Frankrijk. Ook het Kasteel en de tuinen bleven niet gespaard. De schitterende collectie bomen van Versailles werd zwaar getroffen. In minder dan 2 uur gingen 10.000 bomen tegen de grond. Veel van die bomen waren een levende herinnering aan de oude koningen. Bomen, die door Marie-Antoinette of Napoleon waren geplant, werden ontworteld.

Voor het herstel werd een inzameling gehouden die giften uit de hele wereld verzamelde. In 2003 werden er meer dan 3500 schenkingen genoteerd voor het herstel van het historische park. Tegen 2010 moeten er 50000 nieuwe bomen zijn geplant. Ook sculpturen werden beschadigd en takken vlogen tegen de ruiten van de spiegelzaal in het Kasteel van Versailles. De schade was niet zo groot.